Czy rodzice mogą odpowiadać za długi dziecka?
W polskim prawie nie ma regulacji, które przewidywałyby odpowiedzialność rodziców za długi dziecka. Z tego powodu najbliżsi nie będą zobowiązani do ich spłaty, o ile nie wynika to z innych okoliczności, takich jak np. poręczenie pożyczki czy dziedziczenie.
Praktyczne wątpliwości może budzić sytuacja, w której dziecko cały czas mieszka z rodzicami i jest przeciwko niemu prowadzone postępowanie egzekucyjne. Rodzice często zastanawiają się, czy komornik ma prawo egzekwować dług z ich majątku, np. zajmując ruchomości takie jak telewizor wykorzystywany w mieszkaniu, w którym zamieszkują razem z dłużnikiem. Warto wiedzieć, że nawet w takiej sytuacji to dziecko jest wyłącznie odpowiedzialne za swoje długi, a organ prowadzący egzekucję nie może zająć kont rodziców ani przejąć należących do nich rzeczy.
Sytuacja zmienia się w razie dziedziczenia. Jeśli po śmierci dziecka do spadku po nim zostaną powołani na podstawie ustawy albo testamentu rodzice, muszą z rozwagą przemyśleć, czy przyjmą spadek i w jakiej formie.
Jak bronić się w razie zajęcia majątku na skutek długów dziecka?
Jak zostało już wspomniane, komornik prowadzący postępowanie egzekucyjne zmierzające do zaspokojenia długów dziecka nie może kierować egzekucji do majątku rodziców. Jeśli jednak rodzina mieszka wspólnie, wątpliwości praktyczne może budzić kwestia własności wartościowego wyposażenia mieszkania, takiego jak np. telewizor czy komputer.
W takich okolicznościach trzeba wykazać własność poszczególnych przedmiotów. Gdy właścicielem tych rzeczy jest rodzic, powinien przedstawić niezbędne dokumenty potwierdzające jego prawa do rzeczy. Najłatwiej wykazać je fakturą za zakup sprzętów, na której są umieszczone dane takie jak imię i nazwisko kupującego. Same twierdzenia rodzica prawdopodobnie nie będą wystarczające i wobec braku możliwości udowodnienia własności może dojść do zajęcia określonych przedmiotów.
Pokrzywdzony w ten sposób rodzic może jednak walczyć o ich odzyskanie w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego. W tym przypadku przed sądem będzie musiał wykazać, że przedmiot zajęcia stanowi jego własność i nie należy do dziecka będącego dłużnikiem. W trakcie postępowania istnieje możliwość przytoczenia szeregu dowodów na poparcie swoich twierdzeń, w tym m.in. powołania świadków.
Jeśli chcesz sprzeciwić się niezasadnie prowadzonej egzekucji, skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Butny i omów dostępne możliwości działania. Doświadczony zespół specjalistów zajmie się przygotowaniem pozwu i zadba o rozwiązanie sprawy.
Na czym polega zrzeczenie się dziedziczenia?
Ponoszenie odpowiedzialności za długi dziecka jest co do zasady wyłączone, ale może mieć miejsce po jego śmierci w drodze dziedziczenia. Z tego powodu, jeśli rodzic ma wiedzę o długach, może zabezpieczyć się przed odpowiedzialnością za nie w przyszłości na wypadek spadkobrania.
Jednym z rozwiązań jest podpisanie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Taka możliwość istnieje za życia spadkodawcy. Umowę można zawrzeć ze spadkobiercą ustawowym. Wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych – czyli dzieci, wnuki itd. – zrzekającego się, o ile nie umówiono się inaczej. Osoby, które obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączone od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.
Skutki zrzeczenia się dziedziczenia są daleko idące. Z tego powodu decyzja o podpisaniu umowy musi być dobrze przemyślana. Jeśli nie chcesz zrzec się dziedziczenia, alternatywą jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo odrzucenie spadku.
Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza) albo spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Aby zmieścić się w terminie, wystarczy przed jego upływem złożyć wniosek do sądu o odebranie oświadczenia w tym przedmiocie. Jeśli w wyznaczonym czasie spadkobierca nie złoży oświadczenia, będzie to równoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Tym samym, jeśli rodzice zmarłego dziecka, które miało długi, nie podejmą żadnych działań w sprawie spadku, odpowiedzą za nie jedynie do wysokości wartości spadku i nie będą musieli spłacać zobowiązań z własnego majątku. W sytuacji, gdy wiadomo, że wartość długów jest wysoka, a ich suma przewyższa wartość aktywów, warto rozważyć odrzucenie spadku. Dzięki temu liczba formalności zostanie ograniczona do minimum.
