czwartek, 28 marca 2024 11:03
Reklama

Pod patronatem Lipińskiego i Wieniawskiego

Od roku 1979, co trzy lata, Międzynarodowy Konkurs Młodych Skrzypków im. K. Lipińskiego i H. Wieniawskiego w Lublinie skupia uwagę wiolinistów i miłośników muzyki skrzypcowej, a tytuł laureata lubelskich konfrontacji wykonawczych otwiera młodym skrzypkom drogę do solistycznej kariery. Wystarczy wspomnieć tu nazwiska tej miary wirtuozów co Victoria Mułłowa, Vladimir Repin czy Maxim Vengerov, a także czołówkę polskich skrzypków: Bartłomieja Nizioła, Piotra Pławnera, Kubę Jakowicza, Dominikę Falger, Patrycję Piekutowską czy Piotra Kwaśnego.
Pod patronatem Lipińskiego i Wieniawskiego

Skromne były początki konkursu. W roku 1967 Towarzystwo Muzyczne w Lublinie zorganizowało lokalny Mały Konkurs im. H. Wieniawskiego dla uczniów szkół muzycznych. Była to próba wskrzeszenia tradycji konkursowych miasta, sięgających roku 1919, gdy lubelskie towarzystwo miłośników muzyki zorganizowało pierwszy w Polsce niepodległej konkurs pianistyczny im. Ignacego Paderewskiego. Impreza ta nie miała wówczas konkurencji, ale też nie otrzymała cyklicznej formy. Zainteresowanie „małym” konkursem zachęciło organizatorów do rozszerzenia formuły i zorganizowania trzy lata później Ogólnopolskiego Festiwalu Młodych Skrzypków. Wśród inicjatorów konkursu trzeba wymienić: Oskara Ruppla, Jacka Ossowskiego i prof. Zenona Brzewskiego.

Pierwszym konfrontacjom skrzypcowym w Lublinie przewodniczyła Irena Dubiska. Przyjęcie przez tę wybitną skrzypaczkę zaproszenia do jury sprawiło, że konkurs stał się wiarygodny. Do grona jurorów został zaproszony również Roman Totenberg. Od 1979 lubelskie konfrontacje wykonawstwa muzycznego znane są pod nazwą: Międzynarodowy Konkurs Młodych Skrzypków. Na drugim konkursie funkcję przewodniczącego komisji konkursowej objął Zenon Brzewski. Od roku 1985 lubelski konkurs zyskał jeszcze jednego patrona o lubelskim rodowodzie i obecnie występuje pod nazwą Międzynarodowego Konkursu Młodych Skrzypków im. Karola Lipińskiego i Henryka Wieniawskiego, oddającą bogate tradycje wiolinistyczne Lubelszczyzny. Kolejne zmagania młodzieży wiolinistycznej, zwykle na jesieni, odbywały się regularnie co trzy lata. IV Międzynarodowy Konkurs Młodych Skrzypków zbiegł się z jubileuszem 90-lecia działalności Towarzystwa Muzycznego (1988). Był to dobry rok dla polskich adeptów wiolinistyki, którzy po raz pierwszy właśnie w tej edycji zajęli najwyższe pozycje. W grupie młodszej cudownym dzieckiem okazał się 14-letni wówczas Bartłomiej Nizioł (wychowanek prof. Jadwigi Kaliszewskiej z Poznania). Z kolei w grupie starszej triumfowała Monika Jarecka z Bydgoszczy (uczennica prof. Zenona Brzewskiego). W roku 1991 polska ekipa podzieliła się nagrodami: drugą (Piotr Pławner z Łodzi i Ewa Pyrek z Krakowa) i trzecią (Dominika Falger z Lublina). Na kolejnym konkursie (1994) w grupie młodszej nagrodę otrzymał Paweł Kwaśny. Na konkursie tym triumfował Denis Goldfield z Lubeki, wychowanek prof. Zakhara Brona. Po I. Dubiskiej i Z. Brzewskim pieczę nad pracą jurorów konkursu sprawował lublinianin, Edward Zienkowski. Od roku 2003 obradom komisji nie jeden raz przewodniczył Roman Lasocki. Chociaż ustalono, że gremium konkursowemu zawsze będzie przewodniczył Polak, to jednak tę zasadę zmieniono przy dziesiątej edycji (2009), kiedy to na czele jury stanął Zakhar Bron. Honorowo na czele międzynarodowego gremium stali: I. Dubiska, R. Totenberg i K. A. Kulka. Ostatnia edycja konkursu miała miejsce w 2015 roku. Oceny młodych uczestników konkursu dokonywało 15 osobowe jury. Na jego czele stanął prof. Zakhar Bron, a funkcję wiceprzewodniczącego pełnił prof. Roman Lasocki. W grupie starszej jurorzy przyznali dwie równorzędne pierwsze nagrody, otrzymali je Elli Choi z USA i Eva Rabczevska z Ukrainy. Drugiej nagrody nie przyznano, a trzecią otrzymała Kyoto Ogawa z Japonii. W grupie młodszej zwycięzców jest troje: Eugene Kawai z Japonii, Elea Nicke ze Szwajcarii oraz Ines Issel Burzyńska, pochodzenia hiszpańsko-polskiego. Drugą nagrodę przyznano Palomie So Chin Cham pochodzenia kanadyjsko-chińskiego, a trzecią – Nao Mizukoshi z Japonii.

Ustalona ranga Międzynarodowego Konkursu Młodych Skrzypków powoduje, że od lat znani skrzypkowie i pedagodzy chętnie przyjmują zaproszenia do udziału jury. Wagę lubelskiego turnieju skrzypcowego wyznacza obecność na nim największych autorytetów wiolinistyki polskiej. Polską szkołę skrzypcową reprezentowali: Eugenia Umińska, Jadwiga Kaliszewska, Iwona Wojciechowska, Tadeusz Gadzina, Michał Grabarczyk, Krzysztof Jakowicz, Konstanty Andrzej Kulka, Roman Lasocki, Stanisław Lewandowski, Mirosław Ławrynowicz, Paweł Puczek, Zbigniew Szlezer, Roman Totenberg i wielu innych muzyków, którzy wnieśli cenny wkład w kształtowanie kultury polskiej i jej rozwój. Jubileuszowy konkurs w roku 2006 uświetniła Wanda Wiłkomirska, która po raz drugi w historii lubelskiej imprezy zajęła zaszczytne miejsce w gronie międzynarodowego jury. Po latach skrzypaczka przyznała: „przyjęłam zaproszenie, bo Lublin darzę wielkim sentymentem”.

Roman Lasocki, przewodniczący jury w 2003 roku, podkreślał: – Powszechne jest mniemanie, iż lubelski konkurs oferuje uczestnikom nie tylko świetne warunki do rywalizacji, ale także stwarza niezwykle przyjazną atmosferę, co w sytuacji ogromnego stresu towarzyszącego udziałowi w tak poważnej imprezie jest szczególnie istotne. Jest to niewątpliwą zasługą oddanych sercem tej idei członków Towarzystwa Muzycznego. Na początku był to Jacek Ossowski. Jego ogromne zaangażowanie budzi szacunek i uznanie. Staram się godnie kontynuować jego dzieło, pełniąc funkcje dyrektora konkursu, wiceprezesa i dyrektora jednej z najstarszych instytucji kultury w Europie, jaką jest Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego w Lublinie.

Swoistą opieką otacza lubelski konkurs prof. Zakhar Bron. Ten wytrawny pedagog od lat przywozi do Lublina genialnych młodych skrzypków, których kształci w sztuce wykonawczej. Można rzec, że ten wybitny wiolinista budował „szkołę Zakhara Brona” wszędzie tam, gdzie prowadził własną klasę. Wykształcił najwybitniejsze talenty skrzypcowe naszych czasów: Maxima Vengerova, Vadima Repina i Natalię Prischepenko. Prof. Bron uczy w najbardziej prestiżowych konserwatoriach Europy. Podróżując po świecie prowadzi wykłady i kursy mistrzowskie. Lublin jest jednym z miejsc, do którego Mistrz Bron wraca najchętniej. Przyjeżdża tu ze swoimi uzdolnionymi młodymi uczniami, poczynając od drugiej edycji konkursu. Być może to „duch miejsca” – miasta urodzenia Henryka Wieniawskiego i Stanisława Serwaczyńskiego – przyciąga tutaj wybitnego skrzypka, a może bliskie mu jest polskie rozumienie wykonawstwa wiolinistycznego. „Szkoła Brona” reprezentuje wszakże najlepsze walory wielowiekowej spuścizny wiolinistyki europejskiej. Nie brakuje w niej elementów o polskim rodowodzie. Maestro Zakhar Bron potrafił także znaleźć czas, aby z antypodów wpaść na chwilę do Lublina na odsłonięcie pomnika Wieniawskiego przed gmachem Filharmonii Lubelskiej i na ulicznym koncercie wykonać kilka utworów patrona tej instytucji. Piękny to przykład bezinteresownej całkowicie przyjaźni okazywanej miastu i muzyce polskiej. Od 2016 roku prof. Zakhar Bron pełni funkcję prezesa Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie.

Skrzypcowy „genius loci” miasta nad Bystrzycą z pewnością sprzyja młodzieży muzycznej i dobrze służy jej pedagogom. Tak, to miasto Henryka Wieniawskiego od wielu lat jest ważkim miejscem międzynarodowych konfrontacji wiolinistycznych, uznanych za największą tego typu imprezę na świecie. W tym roku, który jest rokiem jubileuszu 120-lecia Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie, po raz czternasty gościmy w Lublinie najwybitniejszych profesorów, pedagogów oraz młodych wiolinistów z 25 krajów świata. Działania nasze wspierają swoim autorytetem, patronując imprezie: minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński, marszałek województwa lubelskiego Sławomir Sosnowski, prezydent Lublina dr Krzysztof Żuk oraz J.M. ks. prof. Antoni Dębiński, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.

Życzymy wszystkim osiągnięcia jak najlepszego wyniku, ale kierujemy się zasadą, że na lubelskim konkursie nie ma przegranych. Sam fakt udziału w tak prestiżowej imprezie, przygotowanie i wykonanie przez uczestników tak trudnego i wymagającego programu, już jest dużym sukcesem i stanowi kolejny, ważny krok w karierze tych młodych, bardzo utalentowanych wiolinistów.

 

Ryszard Piotr Heliasz
dyrektor Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie
dyrektor Konkursu Młodych Skrzypków

 

na zdjęciu głównym: prof. Zakhar Bron ze skrzypkami: Maximem Vengerovem i Ines Issel Burzyńską
niżej: Ryszard Piotr Heliasz i profesorowie: Zakhar Bron, Mieczysław Szlezer i Roman Lasocki
fot.: archiwum Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie


Vadim Repin, uczeń prof. Zakhara Brona i zwycięzca jednej z poprzednich edycji lubelskiego konkursu, a dziś światowej sławy wirtuoz skrzypiec, wystąpi 11 września w jubileuszowym koncercie inaugurującym XIV Międzynarodowy Konkurs Młodych Skrzypków im. K. Lipińskiego i H. Wieniawskiego

Ines Issel Burzyńska, laureatka konkursu w 2015 r. w grupie młodszej

Paloma So Chin Cham w 2015 r. zajęła drugie miejsce


Podziel się
Oceń

Komentarze